Hazine ve Maliye Bakanlığı, yapay zeka destekli sistem aracılığıyla 28.931 doktoru inceleyerek 2,1 milyar liralık matrah artışı sağladı. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan bu analiz, özel muayenehanesi bulunan hekimler arasında vergi uyumunu artırmayı hedefliyordu. Yapay zeka ve makine öğrenmesi teknolojilerinin kullanıldığı bu sürecin sonuçları dikkat çekici oldu.
3.663 Doktor Yüksek Riskli Olarak Belirlendi
Analiz kapsamında, 3.663 doktorun vergi uyumu verileri "yüksek riskli" kategorisine alındı. Ancak, bu doktorlara hemen cezai bir işlem uygulanmadı; yerine gönüllü uyum teşvik edildi. Vergi mevzuatı hakkında bilgilendirmeler yapılarak, bu hekimler pişmanlıkla beyan verme konusunda yönlendirildi. Sonuç olarak, riskli gruptaki 1.701 doktor, gelir vergisi beyannamesi vererek toplamda 1,7 milyar liralık matrah bildiriminde bulundu. Bu durumu göz önüne aldığımızda, ortalama matrahın 5 kat artması dikkate değerdir.
Gönüllü Uyum Süreci ve Vergi İncelemeleri
Aralık 2023 döneminde yapılan analizlerde, KDV beyannameleri üzerinden 9 milyon lira düzeyinde beyan alındığı tespit edildi. Ancak, 2025 yılındaki düzeltme beyannameleriyle bu tutar 358 milyon liraya ulaştı; bu durum, ilk beyanların büyük ölçüde eksik olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, risk grubuna dahil olmayan 158 doktorun da pişmanlıkla beyanda bulunarak toplamda 76 milyon lira matrah bildirdiği görüldü. Gönüllü uyum gösteren doktorlar, vergi incelemesinden muaf tutulacak; ancak bu süreçte katılmayanlar hakkında inceleme başlatılacaktır.
Bakan Şimşek’ten Açıklama
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gönüllü uyumun vergi sistemindeki önemli rolüne işaret etti. Kayıt dışıyla mücadelede hem bilgilendirmenin hem de yönlendirmenin gerekliliğini vurgulayan Şimşek, önleyici denetim modelinin getirdiği faydaların altını çizdi. “Bu model, sadece gelir artırımı değil, aynı zamanda vergi adaletine olan güvenin de bir göstergesidir," ifadesini kullandı. Şimşek, gönüllü uyumu teşvik ederek kayıt dışılıkla mücadeleye devam edeceklerini belirtti.
Böylece, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı analiz ve uygulamalar sayesinde hem vergi gelirlerinde artış sağlanmış hem de mükellefler arasında güven artırılmıştır. Gelecekte bu tür uygulamaların yaygınlaştırılması planlanıyor.
