Yapay zeka teknolojileri her geçen ay gelişimini sürdürüyor ve bunun sonucunda derin sahte (deepfake) tehditleri de artış göstermekte. Son günlerde dikkat çeken bir örnek, Fox News sunucusu Laura Ingraham’ın Beyaz Saray’da Donald Trump ile gerçekleştirdiği röportaj esnasında ortaya çıktı.
Videoda, Trump’ın Oval Ofis’teki perdeyi aralayıp Bitcoin’in teknik dokümanını çerçeveletip gösterdiği sahne yer alıyordu.
Klip, “TRUMP LAURA’YA BITCOIN WHITEPAPER’INI GÖSTERİYOR” başlıklı amatörce bir grafik ile paylaşılmış ve videonun gerçekten televizyonda yayımlandığı izlenimini uyandırıyordu.
Bu özel deepfake’in amacı tam olarak anlaşılamadı. Göründüğü kadarıyla finansal bir hedef yoktu; belki de yalnızca dünyayı eğlendirmeyi amaçlayan bir mizah denemesi olabilirdi.
Buna rağmen, bu tür içerikler önemli bir gerçeği gözler önüne seriyor: Kripto tutkunlarının, internette karşılaştıkları bilgileri sorgulama noktasında daha dikkatli olmaları gerekiyor.
Şimdi, deepfake videolarını tespit etmeye yönelik bazı ipuçlarına bakalım…
1. Yüzü Yakından İnceleyin
Yapay zeka modelleri etkileyici videolar üretebilse de, henüz kusursuz değiller. Bu videoların zayıf noktalarından biri, insan yüz ifadelerini tam olarak taklit edememeleridir.
MIT uzmanları, bir kişinin videosunu izlerken yanaklarına ve alnına dikkat etmenizi öneriyor. Eğer bu bölgeler çok pürüzsüz veya aşırı kırışık gözüküyorsa, bu durum şüphe uyandırabilir. Göz kırpma sıklığına da dikkat etmelisiniz: Normalden fazla ya da az göz kırpmak, yapay bir müdahale olduğunu gösterebilir. Ayrıca dudak hareketleri, doğal olmayan bir hareket sergiliyorsa, söylenen kelimelerin başka bir ses kaydından eklenmiş olabileceği anlamına gelebilir.
2. Söylenenlere Dikkat Edin
Bu ipucu, genel olarak kripto dolandırıcılıklarına dair dikkat edilmesi gereken kırmızı bayraklarla bağlantılıdır. Eğer Elon Musk veya Michael Saylor gibi tanınmış kişilerin yatırım fırsatlarını tanıttığı bir videoyu izliyorsanız, kendinize şu soruyu sorun: Gerçekten bu kadar abartılı vaatlerde bulunan bir videoda yer alır mıydılar?
McAfee’nin yaptığı bir araştırma, ortalama bir Amerikalının günde yaklaşık üç deepfake videosu ile karşılaştığını ortaya koyuyor. Durumu daha kötüleştiren diğer bir trend ise, hackerların ünlü kişilerin X (eski adıyla Twitter) hesaplarını ele geçirip token pazarlamaları yapmaları.
3. Kaynağı Araştırın
Bir deepfake videosunun gerçek olabileceğini düşünüyorsanız, iddiaları desteklemek için biraz araştırma yapmak faydalı olabilir.
Önemli bir kripto figürüne ait videoların gerçekse, genellikle Cryptonews gibi haber sitelerinde yer bulur. Gazetecilerin bu görüntülerin doğruluğunu kontrol edip etmediğini inceleyin.
Eğer video ile ilgili haberler bulamazsanız, bu durum videonun sahte olabileceğini gösterir.
4. Yorumlara Bakın
X ve Facebook toplulukları, deepfake videolarını tespit ettiklerinde sık sık “Topluluk Notları” gibi sistemlerle uyarılarda bulunurlar. Ancak bu uyarıların yayılması bazen zaman alabilir.
Bir diğer seçenek, videonun altındaki yorumları okumaktır. Kullanıcılar genellikle videonun yapay zeka tarafından manipüle edildiğini belirtebilir.
5. Seslere Dikkat Edin
Deepfake videolarında görsel ipuçlarını tespit etmek göreceli olarak daha kolayken, seslerin manipüle edilmiş olduğunu anlamak daha karmaşık olabilir.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan biri sesin tonudur. Konuşma, olağanından daha düz, duygusuz veya yapay bir şekilde geliyor mu? Yapay zeka ile üretilen sesler genellikle konuşmalar arasında nefes alma seslerini atlar ve bu durum kulağa yapay gelebilir. Ayrıca videoda hiç arka plan sesi olmaması veya aşırı yoğun bir arka plan sesi olması da şüphe uyandıran bir durumdur.
Riskler Büyük
Deepfake videolarının oluşturduğu riskler konusunda farkındalığı artırmak son derece önemlidir.
Bir adam, yanlış bir video izledikten sonra 35 bin dolar kaybetti; sahte bir kripto borsasına tüm birikimlerini yatırması için kandırılmıştı.
“Para tasarrufu uzmanı” olarak tanınan gazeteci Martin Lewis, bu tür videoların artışını “korkutucu” buldu ve kamuoyunu korumak amacıyla hükümet ve düzenleyici kurumların acil eyleme geçmesi gerektiğini vurguladı.
Ayrıca kripto projeleri de bu tehdide karşı savunmasız kalabiliyor. Hackerlar, Binance’in eski strateji direktörü Patrick Hillman’ı taklit ederek bazı projeleri hedef almayı başardı. Deepfake’ler, geçmiş televizyon röportajlarından ve konferans görüntülerinden yararlanarak başka üst düzey yöneticileri de taklit etme amacıyla kullanılmaya devam ediyor.
