Portekiz’deki Erken Genel Seçim Sonuçları: Azınlık Hükümeti Yine Gündemde
Portekiz‘de gerçekleşen erken genel seçimlerde, mevcut azınlık hükümeti ile iktidarda olan “Demokratik İttifak” (AD), birinci parti olarak öne çıkmıştır. Başbakan Luis Montenegro, azınlık hükümeti kurma niyetini açıklamıştır.
Seçim Sonuçları Siyasi İstikrarsızlığı Gösterdi
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında, son 10 yıl içinde en çok seçim gerçekleştiren ikinci ülke olan Portekiz, yine bir siyasi istikrarsızlık yaratacak sonuçlarla karşılaşmıştır.
Daha önce ülkeyi yöneten Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratlar (PP-CDS) ittifakından oluşan AD, 230 sandalyeli Meclis’te tek başına iktidar olma çoğunluğunu elde edememiştir. İçişleri Bakanlığı’nın açıkladığı resmi olmayan sonuçlara göre, AD oy oranını 14 ay önceki seçimlere göre artırarak yüzde 32,1’e çıkarmıştır. Bu da 80 milletvekili sayısından 86’ya çıkmasına neden olmuştur.
AD Liderinin Mesajı
Başbakan ve AD lideri Luis Montenegro, seçim merkezi olarak kullandıkları otelde, “Halk bu başkanı istiyor, başkasını istemiyor.” diyerek hükümet kurma olasılığına dair işaretler vermiştir. Ancak, aşırı sağcı parti Chega ile bir anlaşma yapmayı planlamadığını belirtmiştir. Diğer siyasi partilerden sorumlu bir yaklaşım beklediğini eklemiştir.
Sosyalist Parti’de Değişim
Bu seçimlerde ana muhalefet konumundaki Sosyalist Parti’nin (PS) oy oranında ciddi bir düşüş yaşandığı görülmüştür. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı olan Antonio Costa’nın partiden ayrılmasının ardından, Pedro Nuno Santos, partinin başına geçmiş ve bu seçim yenilgisinin ardından istifa edeceğini açıklamıştır. Santos, zor zamanlar yaşandığını ve iç seçim önerisinde bulunmuştur.
PS’nin Çöküşü ve Chega’nın Yükselişi
2015 ile 2022 yılları arasında iktidarda olan PS, bu seçimde büyük bir çöküş yaşamıştır. Oy oranı yüzde 28’den yüzde 23,38’e düşerken, milletvekili sayısı da 78’den 58’e gerilemiştir. Diğer yandan, aşırı sağcı Chega partisi ise tarihi bir seçim zaferi elde etmiştir. Chega, oy oranını yüzde 22,56’ya çıkarmayı başarmış ve PS ile aynı sayıda 58 milletvekili çıkarmıştır.
Chega lideri Andre Ventura, tarihi bir başarı elde ettiklerini, iki partili dönemin sona erdiğini vurgulamıştır. Aşırı sol görüşlü Sol Blok (BE) ise seçimde yalnızca 1 milletvekili çıkararak büyük bir düşüş yaşamıştır. BE lideri Mariana Mortagua, bu durumu kabul ederek, partinin durumu hakkında düşünme vurgusu yapmıştır.
Seçim Sonuçlarının Resmileşmesi ve Gelecek Adımlar
Seçim sonuçlarının resmi hale gelmesinin ardından Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’nın siyasi partilerin liderleri ile görüşmesi beklenmektedir. Hükümeti kurma görevi, seçimlerden birinci çıkan AD lideri Montenegro’ya verilmesi öngörülmektedir.
Ayrıca, Montenegro’nun aile şirketine yönelik yolsuzluk iddiaları ve ardından Meclis’te güvenoyu alamaması, 11 Mart’ta hükümetin düşmesine yol açmış ve bu sürecin ardından erken seçim kararı alınmıştır.
Portekiz halkının öncelikli sorunları; düşük asgari ücretler, emekli maaşları, konut krizi ve sağlık alanındaki eksiklikler olarak sıralanmaktadır.
Resmi olmayan seçim sonuçları şu şekildedir:
- Demokratik İttifak (AD): 86
- Sosyalist Parti (PS): 58
- Chega: 58
- Liberal İnisiyatif (LI): 9
- Özgür (L): 6
- Ünitere Demokratik Koalisyon (CDU): 3
- Sol Blok (BE): 1
- Portekiz Doğa ve Hayvan Korumacı Parti (PAN): 1
- Halk İçin Birlikte (JPP): 1